Radio internetowe

W ostatnim czasie w Internecie pojawia się coraz więcej rozgłośni radiowych. Oprócz dziesiątek polskich stacji nadających swoje programy także w sposób "tradycyjny", za pośrednictwem Internetu można posłuchać także rozgłośni amatorskich.

Większe rozgłośnie krajowe nadają to samo co emitują w eter, inne - mniejsze - wyspecjalizowały się. Np. gliwicka stacja "Bach" nadaje muzykę poważną, "Trzepak" polskie przeboje z różnych lat i o różnym charakterze, np. kabaretowe. Jedne są profesjonalne, inne mniej, ale stanowią interesujące uzupełnienie.
Polskie stacje radiowe nadające w Internecie to m.in. Radio ZET, Radio Wawa z Warszawy, Radio TOK, Jazz Poznań, ESKA z Wrocławia, Flash z Katowic, PR ze Szczecina, RAK z Krakowa, RMF FM, Radio City ze Słupska, PR III (Trójka), Radio Olsztyn, Akadera z Białegostoku, Radio MAKS z Tarnowa, Radio Brisane, Jasna Góra oraz Radio C z Częstochowy, JARD z Białegostoku, Legnica, Radio Radom, INDEX z Zielonej Góry, Radio NET, Żak z Łodzi.
Nie brakuje w Internecie także polskojęzycznych stacji radiowych i telewizyjnych, które rozsiane są na całym świecie. Na przykład w Niemczech obok znanych stacji, takich jak Deutsche Welle czy Multikuiti (SFB), pojawiło się "Senfkorn" - Internetowe Radio Polonii Świata, które nadaje na stronie http://www.senfkorn.de.
Jak wiemy, na drodze do uruchomienia prywatnego radia stoi konieczność otrzymania koncesji i poniesienia sporych nakładów finansowych. Z pomocą Internetu można obejść te przeszkody.
Radio internetowe działa według podobnych zasad jak radio tradycyjne. Również w nim można wyróżnić nadajnik oraz odbiornik.

Nadawanie

Centralnym miejscem jest stacja nadawcza, w której rozdziela się nadawany przez DJ-a program na strumienie dźwięku, przekazywane do słuchaczy. Zarówno osoba nadająca, jak i słuchacze łączą się ze stacją przy użyciu swoich aplikacji klienckich - np. za pomocą rozwiązania tandem Winamp-SHOUTcast.
Serwer SHOUTcast można pobrać z http://www.shoutcast.com, gdzie są dostępne wersje działające na platformach Win32 i UNIX (Linux, Free-BSD, Solaris).
Poprzez edycję pliku sc_server.ini dokonuje się konfiguracji serwera. Należy wybrać numer portu, na którym serwer ma oczekiwać na połączenia od klientów, ustalić maksymalną liczbę użytkowników oraz wybrać hasło, jakie będą musieli podawać internauci chcący nadawać swe audycje.
Trzeba wiedzieć, że serwer może pracować w dwóch trybach: jako samodzielny nadajnik bądź jako stacja przekaźnikowa (relay). Samodzielny nadajnik oczekuje połączenia od jednego z klientów jako źródła dźwięku, zaś w drugim trybie serwer staje się stacją przekaźnikową dla audycji nadawanych przez inne urządzenia. Serwer retransmisyjny może łączyć się ze źródłowym jako zwykły klient i w ten sposób można budować drzewo stacji przekaźnikowych, którego korzeniem jest stacja główna.
Nadawcy mogą nadawać bezpośrednio jedynie poprzez stację główną, jeśli natomiast chcemy tylko retransmitować program nadawany przez inną stację, należy usunąć znak komentarza z linii zawierających numer portu i adres serwera a następnie wpisać właściwe dane.
Jako źródła dźwięku można zastosować popularną "odgrywarkę" plików MP3, czyli Winamp. Więcej szczegółów jest na stronie http://www.shoutcast.com.
Na bazie protokołów kompatybilnych z SHOUTcastem działa już wiele rozgłośni "radiowych". Z powodu ograniczeń przepustowości łączy internetowych nawet największe z nich nie mogą się równać pod względem liczby słuchaczy z radiem tradycyjnym. Z tego też powodu forma przekazu sieciowego jest dzisiaj raczej domeną amatorów. Radio nadaje z dość niską jakością (20...40kbps/22kHz), która nie pozwala na późniejszą dobrą reprodukcję nagrań, ale wystarcza do dobrej zabawy, a co najważniejsze - pasmo radiowe "przechodzi" przez zwykłe połączenie modemowe.
Choć amatorskie radio internetowe nie podlega ustawie o radiofonii i telewizji i nie wymaga uzyskania żadnej koncesji, jednak wprowadzenie utworu w dowolnej postaci do Internetu podlega także ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz wymaga zgody autora, producenta czy dystrybutora utworu.
Przykładem amatorskiej rozgłośni, działającej w kraju, jest Radio Hyperreal, tworzone przez grupę młodych ludzi, w którym audycję może poprowadzić niemal każdy chętny, który przedstawi ciekawy pomysł (króluje muzyka). Strony WWW radia są dostępne pod adresem http://hyperreal.pl/music/radio/. Znacznym problemem przy takiej organizacji radia jest koordynacja terminów nadawania. Należy dostosować się do ramówki dostępnej pod adresem http://hyperreal.pl/music/radio/ramowka/.

Odbiór

Aby posłuchać radia hyperreal wystarczy uruchomić Winampa, wcisnąć kombinację klawiszy Ctrl + L i w ukazanym okienku wpisać któryś z poniższych adresów, np. http://hyperreal.pl:5000 lub http://hyperreal.pl:6000 (w zależności od tego, na jakim porcie nadaje radio - zdarza się oczywiście, że jest na obu).
Kliknięcie w poniższe linki spowoduje uruchomienie Winampa i połączenie go z najmniej obciążonym serwerem.
Poniżej zamieszczamy listę stacji retransmitujących.

Wybrane adresy radia internetowego:

  • GDB Radio (http://www.gdb.prv.pl) - pierwsze w Polsce szkolne radio internetowe.
  • RadioNET (http://chat.radionet.pl) - pierwsze polskie radio internetowe.
  • Gimnazjon (http://www.gimnazjon.prv.pl).

  • Katalog internetowych stacji radiowych dostępnych na stronie www.platforma.pl:
  • Radio A4 (http://www.radio.a4.pl) - nadaje wyłącznie największe przeboje muzyki polskiej i zagranicznej.
  • Radio B.A.C.H. (http://www.platforma.pl/bach) - jako amatorska rozgłośnia internetowa w swoim repertuarze prezentuje bogatą twórczość Jana Sebastiana Bacha.
  • Radio Biblia (http://www.platforma.pl/biblia) - wersja dźwiękowa Biblii Tysiąclecia.
  • Radio Celt (http://www.platforma.pl/celt) - wyłącznie muzyka folkowa i celtycka. W programie stacji znajduje się kompletna dyskografia zespołu Carrantouhill.
  • Radio Moovie (http://www.platforma.pl/moovie) - zajmuje się wyłącznie muzyką filmową.
  • Radio Szalom (http://www.platforma.pl/szalom) - nadaje 24 godziny na dobę muzykę żydowską, zarówno współczesną, jak i w nieco starszym wydaniu.
  • Radio Szanty (http://www.platforma.pl/szanty) - przez 24 godziny na dobę - 7 dni w tygodniu nadaje wyłącznie polską muzykę żeglarską.
  • Radio Trzepak (http://www.platforma.pl/trzepak) - wyłącznie polska muzyka rozrywkowa.

    Na koniec ciekawostka. Okazuje się, że aby odbierać radio internetowe nie trzeba już dysponować komputerem. Ericsson pokazał na tegorocznych targach CeBIT bezprzewodowe urządzenie zapewniające odbiór internetowych stacji radiowych bez udziału komputera. Cordless Internet Radio H100 korzysta z bezprzewodowej technologii Bluetooth, zapewniając dostęp do setek programów radiowych. Przyciski na panelu pozwalają przeglądać stacje i dodawać wybrane do ulubionych. Ponadto użytkownik może zapisać muzykę lub pobierać pliki z Internetu. W urządzenie wbudowano stereofoniczne głośniki, jednak nic nie stoi na przeszkodzie, aby je podpiąć do domowego zestawu hi-fi lub skorzystać ze słuchawek. Cordless Internet Radio jest zasilane z baterii i może być używane w domu w odległości do 100 metrów od punktu dostępowego. Również może być podłączone bezpośrednio do sieci Ethernet lub modemu DSL. Nowy produkt w sklepach ma być dostępny pod koniec roku.

    Więcej informacji na stronach miesięcznika