Transceiver Icom IC-703

Przez długi czas standardem nowoczesnego transceivera KF była moc wyjściowa 100W. Pozwalała ona na skuteczne nawiązywanie łączności nawet w trudnych warunkach. Łowcy DX-ów dołączali jeszcze wzmacniacze liniowe, w zależności od kraju, o mocach 500W do 1500W. Oczywiście tak duże moce sprzyjały występowaniu zakłóceń TVI i BCI i dlatego stacje QRO pracują zazwyczaj w odosobnionym miejscu, najczęściej na terenach podmiejskich lub wiejskich.

W terenie zabudowanym, w blokach mieszkalnych dotychczas udawało się pracować z konwencjonalną mocą 100W. Ostatnio jednak, w wyniku nowszych wymagań ekologicznych, wystąpiły dwa rodzaje trudności: pozwolenie na instalowanie anteny i konieczność pomiaru natężenia pola. Wielu krótkofalowców ma trudności z uzyskaniem pozwolenia na instalowanie anteny, a gdy tę przeszkodę się pokona, zawsze może znaleźć się sąsiad ze starym telewizorem lub antena TV ze wzmacniaczem, które nie są odporne na promieniowanie elektromagnetyczne. Dodatkowo w niektórych krajach przy instalowaniu nadajników o mocy ponad 10W obowiązuje dokonanie pomiaru natężenia pola elektromagnetycznego w pomieszczeniach w pobliżu anteny. To wszystko spowodowało zwrócenie uwagi na urządzenia mniejszej mocy i to przenośne, wygodne do zabrania na wycieczkę, urlop lub do "chaty".
Ostatnio Włodek SP5DDJ napisał kilka artykułów opublikowanych w Świecie Radio i QTC, propagujących urządzenia QRP a nawet QRPP, udowadniając, że dla łączności DX-owych zmniejszenie mocy nadajnika można zrekompensować większą cierpliwością i lepszą umiejętnością nawiązywania łączności. Przeniesienie stacji w teren pozamiejski, np. do "chaty", znacznie zmniejsza poziom zakłóceń, dając stacji QRP przewagę w stosunku do stacji QRO znajdującej się w otoczeniu miejskim. Jest to szczególnie istotne obecnie w związku z wprowadzaniem coraz to nowszych systemów transmisji przewodowej (PLC, TV kablowa, a także lokalne sieci łączności radiowej itd.), które powodują, że często odbiór w dolnych pasmach KF jest utrudniony, a nawet czasami niemożliwy. Kierownik Laboratorium ARRL, W1RFI, stwierdził, że przy dobrej antenie 10W jest wystarczająco dużą mocą.
Trzej podstawowi producenci sprzętu dla radioamatorów spostrzegli potrzebę produkowania lekkich, energooszczędnych przenośnych urządzeń QRP, posiadających większość cech klasycznych transceiverów 100W. Tak więc powstawały kolejne wersje transceiverów QRP bazujące w części głównej na ich większych braciach. Aktualnie dostępne transceivery KF QRP zestawione są w tabeli 1.
Jak z powyższej tabeli wynika, Icom, choć z opóźnieniem, uruchomił także produkcję transceivera KF QRP IC-703. Jego konstrukcja oparta jest na IC-706MkIIG, nawet wygląd zewnętrzny jest podobny. Wersja IC-703 obejmuje zakresy KF, wersja IC-703 Plus ma dodatkowo zakres 6m.
Podstawowe parametry zestawione są w tabeli 2.
Jako wyposażenie dodatkowe (opcyjne) Icom oferuje 27 pozycji w tym anteny samochodowe z dostrajaczami, filtry wąskopasmowe, plecak, zasilacz, kable, mikrofony i głośniki, syntezer mowy itp.
Każda firma, wypuszczając na rynek nowy model, stara się, w ramach konkurencji, wprowadzić jakąś nowość. W ten sposób, często nie rezygnując z różnych "wodotrysków" z poprzedniego modelu, dodaje coś nowego. Czasami są to rzeczy istotnie użyteczne, częściej jednak są to dodatkowe możliwości, z których w praktyce się nie korzysta lub traktuje jako zabawa z ustawianiem.
Transceiver IC-703 jest przeznaczony w dużym stopniu dla młodzieży, pozwalając na przeżycie "przygody radiowej" podczas wycieczek lub wakacji. Pomocnym w tym jest układ umożliwiający na oddzielne umieszczenie baterii i części głównej wraz z anteną w plecaku, zaś manipulatora na pasku z przodu. Na fotografii 2 pokazano sposób wykorzystania IC-703 podczas marszu przy jednoczesnym wykorzystaniu wielofunkcyjnego plecaka LC-156. Pakiet baterii BP-228 na 9,6V pozwala na pracę do 7 godzin w cyklu TX: RX: pauza = 0,5: 0,5 : 9 w modzie SSB.
Poniżej podanych będzie kilka interesujących rozwiązań zastosowanych w IC-703 [1], [3], [4].
Automatyczny dostrajacz antenowy (tuner) należy do użytecznych dodatków, których nie ma w IC 706MKIIG. Jest on wstawiony w miejsce stopnia końcowego (100W) i pozwala na dopasowanie anten w bardzo szerokim zakresie impedancji wejściowej, a mianowicie od 16,7W do 150W dla wszystkich pasm amatorskich od 160 do 6m.
Analizator dopasowania anteny (WFS) umożliwia optymalizację anteny, w szczególności prętowej, do pracy w danym paśmie. Wskaźnikowi beleczkowemu można nadawać różną szerokość pasma 10/50/100 i 500kHz.
Analizator widma, szczególnie przydatny w paśmie 50MHz pozwala na ustawienie odbiornika na "dyżurnej" częstotliwości, np. 50,180MHz i obserwowanie, czy pojawiają się jakieś nowe stacje. Wybrać można kroki w lewo i w prawo od 0,5kHz do 100kHz.
Klucz z pamięcią staje się obecnie standardem w wyposażeniu transceivera. Wbudowany klucz CW dysponuje trzema blokami pamięci po 50 znaków. Pozwala on także na zmianę tonu towarzyszącego 300 - 900Hz.
Wysoka stabilność częstotliwości 0,5 ppm jest uzyskana dzięki zastosowaniu oscylatora termicznie stabilizowanego TCXO, działającego także przy pracy oszczędnościowej (z baterii 9,6V).
Cyfrowa obróbka sygnałów (DSP) jest realizowana klasycznym układem Icom UT-106, który może redukować szumy (15 stopni) i wycinać interferencje nawet do 65dB. Jest znany już z IC-706. W niektórych wersjach IC-703 jest on wbudowany na stałe, w innych stanowi wyposażenie opcyjne.
Dynamika odbiornika według badań laboratorium ARRL [3] jest znacznie lepsza od starszego o cztery lata IC-706MKIIG, szczególnie przy pomiarach dwutonowych według nowszych kryteriów (odstęp 5kHz zamiast 20kHz).
Pozostałe parametry i możliwości są takie jak w starszym IC-706MKIIG [5].
Cena katalogowa firmy AES w USA dla IC-703 wynosi 680$, zaś dla wersji IC-703Plus wynosi 770$. Dla porównania cena o 4 lata starszego, ale 100 W IC-706MKIIG wynosi 800$.

Zdzisław Bieńkowski SP6LB   

[1] http://www.icom.co.jp/world/products/amateur/703
[2] http://www.chq-inc.com/icom/ic-703-plus.html
[3] Icom IC-703 HF Transceiver, Brian Proce, N4QX, QST 07/2003
[4] Leistungstark mit QRP, Juergen Sapara DH9JS i inni, CQ DL 9/2003
[5] IC-706 MKIIG i Yaesu FT-100, Z. Bieńkowski SP6LB, Świat Radio 1/2001

Pełny tekst artykułu na stronach magazynu