Od redakcjiRadio na skręconej fali
ŚR nr 04/2012

Jeżeli te doniesienia sprawdzą się, to faktycznie czeka nas rewolucja radiowa.
Na początku marca świat obiegła sensacyjna wiadomość o rewolucji szykującej się w telekomunikacji. Po ponad 100 latach od praktycznego zastosowaniu radia, użyteczne pasma fal radiowych stały się niesamowicie zatłoczone i dla nowych środków przekazu zaczęło brakować miejsca. Jest jednak szansa na poprawę tej sytuacji. Dzięki wykorzystaniu orbitalnego momentu pędu OAM (ang. orbital angular momentum) – jednej z cech fal elektromagnetycznych, na tym samym paśmie będzie można przekazywać wiele strumieni danych. Inaczej mówiąc, po zastosowaniu OAM pasma radiowe będą mogły przenosić znacznie więcej informacji, niż dotychczas.Choć publiczny pokaz wykorzystania w praktyce "skręcenia" fal radiowych w kształt podobny do korkociągu odbył się w czerwcu ubiegłego roku, dopiero 1 marca 2012 ukazała się oficjalna publikacja naukowa na ten temat w magazynie "New Journal of Physics". Zamieszczono tam dokładny opis eksperymentu z przekazem obrazu dokonanego przez prof. Bo Thide ze szwedzkiego Instytutu Fizyki Kosmosu i jego włoskich współpracowników (http://iopscience.iop.org/1367-2630/14/3/033001/article).
Pokaz eksperymentu miał miejsce w Wenecji, gdzie tłumy turystów obserwowały na ścianie Pałacu Dożów na placu Świętego Marka obraz telewizyjny przesyłany przez naukowców za pomocą sygnału radiowego z wyspy San Giorgio. Badacze wyemitowali dwa sygnały audio w paśmie normalnie wykorzystanym przez jeden sygnał. Ciekawe, ile dodatkowych kanałów można w ten sposób uzyskać w praktyce?
Zdaniem głównego autora eksperymentu Fabrizio Tamburini w rozsądnych granicach ekonomicznych można używać stanów OAM od –5 do +5, czyli otrzymamy 11 kanałów na jednej częstotliwości nośnej. Przy dodatkowym użyciu multiplikowania, tak jak w cyfrowej telewizji, na każdym z nich będzie można utworzyć 55 kanałów. Jeżeli te doniesienia sprawdzą się, to faktycznie czeka nas rewolucja radiowa.
Na razie nie wiadomo, kiedy z pracy teoretyków skorzystamy wszyscy, bo na praktyczne zastosowanie musimy jeszcze poczekać.
Aktualnie trwają intensywne prace nad opracowaniem kompleksowego systemu, który może transmitować o wiele więcej niż dwa sygnały (wyniki mogą radykalnie zmienić liczbę kanałów RTV oraz sieci Wi-Fi, a także telefonii komórkowej).
Życzymy powodzenia naukowcom, ale należy sądzić, że tak jak było ze wszystkimi innymi nowinkami – niebawem do eksperymentów z radiem na skręconej fali włączą się także radioamatorzy.

Redaktor naczelny  
Andrzej Janeczek  
redakcja@swiatradio.com.pl