Od redakcjiTechnika antenowa bez zmianŚR nr 09/2016Od momentu wynalezienia radia nastąpił ogromny postęp w konstrukcji radiowych urządzeń nadawczo-odbiorczych. W tym samym czasie niewiele poszedł do przodu rozwój anten. Mimo rozkwitu technologii scalania układów elektronicznych, nikt nie wynalazł urządzenia o niewielkich wymiarach, które by zastąpiło antenę.
Niedawno uczeni okryli, że grafen umożliwia komunikację w paśmie terahercowym i już są testowane pierwsze modele anten reflektorowych THz. Niebawem mogą powstać nowe, ciekawe rozwiązania z zakresu komunikacji wewnętrznej i satelitarnej.
Z kolei inni naukowcy w laboratoriach amerykańskiej marynarki wojennej pracują nad anteną z morskiej wody. Wiadomo, że słona woda przewodzi prąd i ulega indukcji magnetycznej, blokując fale radiowe, co jest utrudnieniem w łączności podwodnej, ale wadę tę przekuto w zaletę. Wynalazek działa w ten sposób, że pompa zasysa morską wodę i wyrzuca w górę jej skoncentrowany strumień, który działa niczym maszt radiowy (u podstawy znajduje się jeszcze magnetyczny rdzeń połączony z urządzeniem radiowym). Wysokość i grubość strumienia wody są regulowane, dzięki temu można tworzyć większą liczbę takich anten na różne pasma (prototypowe anteny są w ten sposób dostrajane w zakresach od 2 do 400 MHz).
Czas pokaże, czy te dwa przytoczone przykłady nowej techniki antenowej znajdą powszechne zastosowania.Jak sięgam pamięcią, anteny stacjonarne były wykonywane przeważnie z linki lub drutu miedzianego oraz rur duraluminiowych (anteny przewoźne i przenośne z prętów stalowych).
Długo funkcjonował mit, że anteny bazowe, wykonywane w osłonie z włókna szklanego, są lepsze, wytrzymalsze mechaniczne, a przez to bardziej długowieczne. Teraz wiadomo, że to nie jest prawda. W antenach osłoniętych rurami szklano-epoksydowej znajduje się powietrze, które ma określoną wilgotność i w warunkach zimowych zamienia się w wodę, która powoduje korozję metalu. Również źle zabezpieczone włókno szklane podlega korozji z powodu ultrafioletowego promieniowania słonecznego.
Przez pewien czas dealerzy radiotelefonów bezkrytycznie oferowali odbiorcom szerokopasmowe anteny zagranicznych producentów, które nie tylko nie zapewniały maksymalnej skuteczności (zysku energetycznego), ale były podatne na wszelkie zakłócenia z całego pasma swojej szerokopasmowej przepuszczalności.
Jak widać, nie da się oszukać praw fizyki i starych prawd, że aby antena pracowała skutecznie, powinna być pełnowymiarowa, o długości proporcjonalnej do długości fali radiowej i musi być zestrojona na wymagane pasmo pracy.
Wiele konstrukcji skutecznych anten na różne pasma amatorskie, prezentowanych podczas tegorocznego spotkania ŁOŚ, jest opisanych w artykule "Wakacyjne anteny".
Przyjemnej lektury!
Redaktor naczelny
Andrzej Janeczek
redakcja@swiatradio.com.pl
