Od redakcjiDwa transceivery telegraficzneŚR nr 04/2018Telegrafia jest najstarszą emisją krótkofalarską, do jej nadawania stosowany jest alfabet Morse’a. Telegraf Morse’a był pierwszym urządzeniem technicznym pozwalającym w sposób efektywny przekazywać informacje na dużą odległość w bardzo krótkim czasie. Ma już 174 lata – w 1844 roku Samuel Morse przesłał z Waszyngtonu do Baltimore pierwszą w historii wiadomość telegrafem elektrycznym własnej konstrukcji. Udoskonalony telegraf „bez drutu”, czyli radiowy, został zbudowany w oparciu na nadajniku i odbiorniku Marconiego w 1903 r. Po raz pierwszy został wykorzystany do nadania sygnałów wzywających pomocy z transatlantyku „Republic” w 1906 r. Przez kolejne kilkadziesiąt lat był udoskonalany i wykorzystywany w służbach profesjonalnych oraz przez krótkofalowców do łączności amatorskich. W dziejach rozwoju komunikacji wynalazek ten odegrał wielką rolę, trudną do przecenienia. Dziś jest staromodnym i prymitywnym urządzeniem, niestosowanym przez służby profesjonalne.
Od kilkunastu lat umiejętność odbioru i nadawania sygnałów alfabetem Morse’a nie jest wymagana od kandydatów ubiegających się o zezwolenia radiowe w służbie amatorskiej, ale faktem jest, że również młodsi krótkofalowcy, po zdaniu egzaminu, sami się uczą telegrafii. Słychać na pasmach, że oprócz starszych stażem krótkofalowców coraz więcej młodzieży pracuje na CW. Dlaczego?
Okazuje się, że również w XXI wieku telegrafia jest jedną z najskuteczniejszych emisji radiowych, a przy tym nie wymaga drogiego sprzętu. Umożliwia nawiązywanie łączności na duże odległości nawet przy niewielkich mocach i przy znacznych zakłóceniach. Pomimo rozwoju emisji cyfrowych CW wciąż jest uznawana, szczególnie przez starszych krótkofalowców, za „królową emisji radiowych”. Wiele sukcesów, w tym duża liczba zaliczonych krajów czy DX-ów, to właśnie efekt pracy na telegrafii.
Choć wszystkie transceivery fabryczne standardowo zawierają emisję CW, to wielu fanów kodu Morse’a poszukuje urządzeń nadawczo-odbiorczych tylko do emisji CW, o niewielkich wymiarach, ekonomicznym zasilaniu, wygodnych do pracy terenowej. Z tego też powodu, z dostępnych na rynku zestawów krótkofalarskich, wybraliśmy do zaprezentowania dwie oferty transceiverów telegraficznych QRP, aby przybliżyć ich konstrukcje i możliwości pracy takich niedrogich urządzeń.
Pierwszy z kitów, oferowany przez japoński QRP-Labs, to jednopasmowy transceiver telegraficzny CW/WSPR o mocy 5 W z bezpośrednią przemianą, który zawiera dekoder CW wyświetlający odebrane znaki na wyświetlaczu LCD. Jego możliwości są naprawdę zaskakujące i nic dziwnego, że w ciągu zaledwie kilku miesięcy od wprowadzenia na rynek firma sprzedała bardzo dużo kitów i powstała… lista kolejnych zamawiających. Drugi kit, oferowany przez amerykańską firmę Pacific Antenna, jest trzypasmowym transceiverem telegraficznego QRP, w którym odbiornik jest klasyczną superheterodyną. Publikujemy kompletne schematy obu urządzeń, aby konstruktorzy mogli ewentualnie podpatrzeć i zastosować u siebie niektóre, ciekawe rozwiązania.
Z kolei dla zwolenników nowych emisji cyfrowych (FT8, JT65, JT9 i WSPR) z wykorzystaniem programów komputerowych, polecamy ciekawy artykuł OE1KDA „Światowe łączności z WSJT-X”.
Przyjemnej lektury i udanych konstrukcji!
Redaktor naczelny
Andrzej Janeczek
redakcja@swiatradio.com.pl
